Με αφορμή τη συζήτηση αλλά και τη γενικευμένη αποδοχή των Στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ  σε παγκόσμιο και Ευρωπαϊκό επίπεδο, η κ. Λούκα Τ. Κατσέλη, Πρόεδρος της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής του ΙΝΕΡΠΟΣΤ, αναφέρθηκε στους τρόπους με τους οποίους η Agenda2030 μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο οδηγό για μια προοδευτική και βιώσιμη αναπτυξιακή στρατηγική για τη χώρα μας στο πλαίσιο εκδήλωσης του ΙΝΕΡΠΟΣΤ  στη Θεσσαλονίκη. Στο πάνελ του συνέδριου συμμετείχαν επίσης ο κ. Πέτρος Κόκκαλης, ευρωβουλευτής ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος αναφέρθηκε εκτενώς στην Ευρωπαική Πράσινη Συμφωνία (EU Green Deal) καθώς και ο κ. Κώστας Σαββίδης, τ. πρόεδρος Κ.Α.Θ. Τη συζήτηση συντόνισε ο κ. Γιώργος Ναζίρης.

Στη βάση της, η Ατζέντα 2030 αποτελεί ενα μεγάλο στοίχημα, εφόσον προτείνει ένα νέο όραμα ευημερίας με ισότητα για ενα βιώσιμο κόσμο, προωθώντας ταυτόχρονα  ένα οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό μετασχηματισμό.

Πιο αναλυτικά:

Oι σημερινές συνθήκες  δημιούργησαν πιέσεις και  ευκαιρίες για  αλλαγή αναπτυξιακού προτύπου:

  • Το παρόν παραγωγικό και καταναλωτικό πρότυπο στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη αρρύθμιστη οικονομία αποδείχθηκε προβληματικό, εφόσον παράγει χρηματοπιστωτικές κρίσεις, μεγάλες εισοδηματικές, περιουσιακές και γεωγραφικές ανισότητες, υπονομεύει την κοινωνική συνοχή, την πολιτική σταθερότητα και αυξάνει τους γεωπολιτικούς κινδύνους ενώ εξαντλεί περιορισμένους φυσικούς πόρους.

  • Η αδυναμία των κυβερνήσεων να περιορίσουν την αυξανόμενη οικονομική ανασφάλεια, τις νέες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής ή της αύξησης μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών καθώς και τις διευρυνόμενες ανισότητες, τροφοδότησε μια βαθύτατη κρίση πολιτικής εκπροσώπησης στις δυτικές κοινωνίες καθώς και  έλλειψη εμπιστοσύνης σε θεσμούς και παραδοσιακά πολιτικά κόμματα

  • Την ίδια στιγμή, δημιουργήθηκαν αυξανόμενες ευκαιρίες από πιθανά οφέλη της κυκλικής οικονομίας, της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, των αλλαγών στα καταναλωτικά πρότυπα, των νέων επιχειρηματικών και τεχνολογικών δυνατοτήτων μέσα  από τη δημιουργία νέων καινοτόμων προϊόντων, υπηρεσιών και αγορών .

Οι παγκόσμιοι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ που υιοθετήθηκαν από 193 μέλη και αποτελούν τον πυρήνα της Ατζέντας 2030, αποτελούν πυξίδα για ένα βιώσιμο αναπτυξιακό πρότυπο και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως καταλύτες για καινοτομία και μετασχηματισμούς που παράγουν αξία για τη κοινωνία και αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής και την καθημερινότητα του πολίτη.

Ταυτόχρονα μπορεί να αποτελέσουν βάση για μια προοδευτική αναπτυξιακή ατζέντα οι βασικές συνιστώσες της οποίας είναι :

  • Η κοινωνική συνοχή και δικαιοσύνη

  • Η προάσπιση όχι μόνο ατομικών αλλά και κοινωνικών δικαιωμάτων

  • Τα δικαιώματα της νέας γενιάς και των επόμενων γενεών σε μια βιώσιμη οικονομία με κοινωνική συνοχή, αναβαθμισμένους φυσικούς πόρους και προστατευμένο περιβάλλον

  • Η εμβάθυνση της δημοκρατίας μέσω ισότιμης συμμετοχής των πολιτών στη λήψη αποφάσεων και διαφάνειας και λογοδοσίας στη διακυβέρνηση

  • Η προαγωγή της οικονομικής δημοκρατίας , δηλαδή η ενίσχυση της διαπραγματευτικής δύναμης των πολιτών έναντι των ισχυρών των αγορών

Η Agenda2030 μπορεί επομένως να αποτελέσει πυξίδα για μια προοδευτική Ελλάδα αν αναλογιστεί κανείς τις παρούσες συνθήκες, το Ευρωπαικό θεσμικό πλαίσιο που υπάρχει ήδη και δημιουργείται διαρκώς, τις νομοθετικές υποχρεώσεις αλλά και την ίδια την ανταπόκριση της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας η οποία έχει ξεκινήσει να αναγνωρίζει το ρόλο της, τη συμβολή της και τις υποχρεώσεις που της αναλογούν. Τον Δεκέμβριο 2018, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρουσίασε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Κυκλική Οικονομία και τον Μάιο 2019 παρουσιάστηκε η «Εθνική Στρατηγική για τη Βιώσιμη και Δίκαιη Ανάπτυξη 2030», θέτοντας 40 εμβληματικούς στόχους .

Οι συνιστώσες μιας βιώσιμης και προοδευτικής  Ελληνικής αναπτυξιακής στρατηγικής , η κάθε μία εκ των οποίων υλοποιείται με δέσμη μέτρων , θα μπορούσαν να είναι οι παρακάτω:

  • Ενδυνάμωση ισότιμης συμμετοχής πολιτών και οικονομικής δημοκρατίας

  • Παραγωγική ανασυγκρότηση με προαγωγή κυκλικής οικονομίας και προστασία περιβάλλοντος

  • Αποτελεσματική ρύθμιση αγορών από ένα σύγχρονο επιχειρησιακό κράτος

  • Κοινωνική δικαιοσύνη

  • Ελληνική πράσινη συμφωνία με δίκαιη μετάβαση

  • Βιωσιμότητα στους θεσμούς διακυβέρνησης

Απαραίτητες προϋποθέσεις προκειμένου να καταστεί εφικτή η υλοποίηση μιας προοδευτικής Στρατηγικής για Βιώσιμη Ανάπτυξη είναι οι ακόλουθες:

  • Πολιτική βούληση και προγραμματική δέσμευση.

  • Ευαισθητοποίηση και ενημέρωση πολιτών.

  • Κινητοποίηση κοινωνικών εταίρων και τοπικών φορέων για τον σχεδιασμό και υλοποίηση επιλεγμένων βιώσιμων αναπτυξιακών προγραμμάτων  και κοινωνικών  δράσεων.

  • Δομές σύγχρονης εταιρικής διακυβέρνησης για υλοποίηση δράσεων με διασφάλιση διαφάνειας και λογοδοσίας.

  • Παρακολούθηση, αξιολόγηση και επικοινωνία αποτελεσμάτων στη βάση δεικτών μέτρησης.